Objektet e Vizatimit | Objekt Snap OSNAP | ||
Selektimi i Objekteve | Dimensionimi Permasat | ||
Modifikimi i Objekteve | |||
Madhesite Direkte | |||
Ndihmesit Vizatimor | |||
Njesite dhe shkallet | |||
Koordinatat |
PERDORIMI
I KOORDINATAVE
Gjithshka mbi perdorimin e Koordinatave
ne AutoCAD
HYRJE
Nje kuptim i mire i nocionit se si
punojne koordinatat ne AutoCAD eshte absolutisht shume e rendesishme per te realizuar perdorimin
me te mire te programit. Nese ju nuk jeni te
familjarizuar me
a)koordinatat dhe
b)sistemin koordinativ
duhet te gjeni pak kohe dhe te studioni
imtesisht ato per tu familjarizuar me to dhe konceptet baze te tyre.
Kordinatat perfundojne ne dy tipe kryesore ato jane
A)koordinatat Karteziane qe jane emeruar keshtu per hir te atij
qe i krijoi si dhe
B)koordinata Polare.
Kuptimi baze i koordinatave ju ndihmon
qe te realizoni ne menyren me te thjeshte te mundur
dhe shume lehte ne Objekt ne AutoCAD.
Gjithashtu themi qe keto dy tipe kooridnatash
kane dy gjendje ato jane
a)relative dhe
b)absolute.
Nese njohim se kur dhe ku mund te perdorim njerin nga dy tipet e koordinatave si dhe njeren
nga dy gjendjet e tyre atehere themi qe ne kemi nje perdorim efektive te
vizatimit te bjekteve te ndryshme ne AutoCAD.
Koordinatat Karteziane
Pamvaresisht nga emrtimi i tyre jo
shpegues per funksionin, mbasi vjen per
nder te atij qe i krijoi Rene Decartes me 1596, koordinatat Karteziane jane
kthyer tashme ne nje standart te sistemit te kooridnatave. Pozicioni i nje pike
ne nje plan mund te shpegohet nga distanca e saj nga dy akset X dhe Y. Ky
rezultate ne AutoCAD jepet nga dy shifra, qe gjenden ne barin e gjendjes
vizatimore, te ndara me njera tjeteren nga nje presje ku shifra e pare shpreh vleren e x qe ne te njeten kohe eshte dhe distanca e objektit nga aksi
Y dhe e dyta shpreh vleren e y qe ne te njejten kohe eshte distanca e
objektit nga aksi X. Shifrat mund te
jene numer i plote ose decimal kjo varet nga precizioni qe nje perdorues ka
paracaktuar per vizatimin e objektit te tij. Nje shembul mund te jete 34.897,45.473.
Ne kete shembull pika shtrihet ne krah
te djathte te te aksit te Y dhe eshte 34.897 njesi vizatimore larg tij dhe ne te njejten kohe eshte lart aksit
te X dhe e distancuar me 45.473 njesi vizatimore. Vlera e
pare (34.897) njihet si
koordinata X mbasi ajo matate sipas gjatesise se aksit te X-ve Ndersa vlera e
dyte njihet si koordinata Y mbasi ajo matet sipas gjatesise se aksit Y. Akset X
dhe Y jane vija te vazhduara pa limite te cilat priten ne piken e origjines e
cila ka vlera koordinative 0,0.
Kur shikohen ne nje plan gjithmone
akset X dhe Y jane perperndikular me njeri tjetrin. Aksi X shtrihet ne vije horizontale ndersa ai i Y ne vije
vertikale. Vlerat poshte aksit te X jane vlera
negative e njejta gje ndodh edhe me vlerat e pikave qe ndodhen ne te djathte te
aksit te Y-ve. Po te shikojme kemi kater kuadrante ne te cilat ne njerin prej
tyre vlerat jane pozitive te dyja, ne te kundertin e tij diagonal jane vlerat
te dyja negative ne nje tjeter kemi vlerat e X negative dhe te Y pozitive dhe
ne te fundit kemi vlerat e X pozitive dhe te Y negative. Zakonisht ne punojme
ne kuadrantin ku vlerat jane Pozitive.
AutoCAD ju lejon Ju te
punoni duke perdorur koordinatat per realizimin e objekteve. Pershembull nese ju kerkoni te realizoni nje vije
komandat do jene si vijon:
Vijimesia e Komandave
Egzekuto Komanden Vije
Command: LINE
Vendos piken e pare e cila te
shprehet me kooridnata shtyp koorinatat 34.897,45.473
From point: 34.897,45.473
Vendos piken e dyte e cila te
shprehet me kooridnata shtyp koorinatat 34.897,45.473
To point: 54.896,65.395
Per te
perfunduar shtyp tasten Enter
To point: (to end)
Kjo ben qe te
vizatohet vija midis dy pikave me koordinata te dhena nga ana jone. Nese Ju
jepni koordinata pertej pamjes se momentit ne ekran ju duhet te
perdorni zmadhimin/zvogelimin per te pare skajin e vijes. Gjithashtu ju mund te
vendosni te realizoni vijen edhe me ikonen vizato vije .
Te ndertohet
drejtkendeshi me koordinata 30,30 per kulmin e
poshtem, dimensione 30 60 dhe kend kunrejt aksit X 30grade.
Koordinatat karteziane mund te
funksionojne per objekte
dy dimensionale 2D si dhe per objekte tre dimensionale 3D. Per
objekte dy dimensionale gjithmone do te kemi te dhena per x,y
dhe kooridnata z do te konsiderohet 0. Koordinatat 2D shprehen ne kater kuadrante,
pamvaresisht se ne zakonisht punojme me to ne njerin prej tyre ate te parin. Per objektet volumore perdoren koordinatat
karteziane me tre dimensione te cdo pike keto jane te
shprehura ne 8 Oktante.
Kuadrante jane
4. Kuadrantet ndajne siperfaqet ne te cilat realizohen vetem objekte dy dimensionale. Numerimi
i tyre eshte ne drejtim te kudert te akrepit te ores.
Kuadranti I-re (+ +), Kuadranti II-te (- +), Kuadranti III-te (- -), Kuadranti
IV-te (+ -).
Oktante jane
8 i pari quhet ai qe eshte
pozitive per te tre koordinatat. Oktantet ndajne hapsirat ne te
cilat realizohen objekte tre dimensionale.
Koordinatat
Polare
Koordinata Polare 2D realizojne te njeten rezultat si edhe
ato karteziane persa i perket pershkrimit te pozicioimit te nje pike. Diferenca
kryesore e ketyre dy metodave eshte se ne sistemin e
koordinatave polare perdoret vetem nje gjatesi dhe nje kend. Gjatesia shpreh
distancen e pikes nga origjina e akseve XY ndersa kendi shpreh kendin e vijes
qe bashkon origjinen me piken kundrejt aksit X.
Krijo nje vije me koordinata polare te skajeve (100, 60°grade) dhe (173.2, 30°grade)
Koordinatat Polare 3D mund te perdoren edhe ne rastin e
objekteve tre dimensionale. Ne kete rast kemi dy tipe
koordinatash polare ato Cilindrike dhe ato Sferike.
Koordinata cilindrike japin tre te dhena per vendndodhjen e nje pike: njera eshte gjatesia e
rezes, e dyta eshte kendi i saj, me aksin e x dhe e treta eshte distanca e
lartesise z (rjz).
Koordinata sferike japin tre te dhena
per vendndodhjen e nje pike: njera eshte gjatesia e rezes, e dyta eshte kendi i
saj me aksin e x-ve, dhe e treta eshte kendi azimutit (r, θ, φ).
Ikona UCS Sistemi Koordinativ i Perdoruesit (User
Co-ordinate System)
Ne
fund te fletes vizatimore ju do te shihni nje ikon si
kjo e shprehura ne figure. Ajo eshte simboli i Sistemit Koordinativ te perdoruesit dhe sherben per tju kujtuar ju se kush eshte
aksi i X-ve dhe drejtimi i tij si dhe per aksin e Y-ve dhe drejtimin e tij.
Kutiza bosh tregon nderprerjen e akseve x dhe y dhe se ju po perdorni
kooridnatat boterore dhe se kjo pike nuk eshte pozicionuar ne nje origjine te vertete per sistemin aktual te koordinatave.
Koordinatat Absolute dhe Relative Absolute &
Relative Co-ordinates
Te dyja tipet e koordinatave si ato
karteziane he ato Polare mund te shprehen ne gjendjen
Absolute ose relative. Eshte e thjeshte perdorimi i tyre ne koordinatat
absolute koordinata e x dhe te y i referohen gjithmone
qendres se boshteve X dhe Y pra orgjines se sistemit koordinativ, ndersa
koordinata relative i referohet nje pike aktuale te percaktuar. Kur ju punoni
ne AutoCAD duhet qe ti beni te qarte atij cfare tip
kordinate po perdore Absolute apo Relative.
Koordinatat Absolute jane te para caktuara ne
AutoCAD nese ju nuk thoni koordinate Relative programi automatikisht mer e
perdor sistemin e kooridnatave absolute. Per te thene
qe ju doni te perdorni nje koordinate relative ju duhet te vini shenje eta
@ para vendosjes se koordnatave.
Ne rastin e mesiperm koordinata
karteziane relative do te dukeshin si @34.897,45.473
dhe koordinata relative Polare do te dukeshin si @34.897<30. Koordinatat
relative jane shume te perdoreshme per krijimin e nje
objekti te cilit ju i dinin madhesite.
Per shembul ju mund te ndertoni nje
katror me 12 njesi ku fillohet ne piken (30,40) Si me
poshte
Vijimesia e
Komandave Command Sequence
Egzekuto komanden vize
Command: LINE
Nga pika dhe shtyp me tastiere nje koordinate
karteziane Absolute (30,40)
From point: 30,40
(an absolute Cartesian co-ordinate)
Ne piken shtyp me tastiere nje koordinate
Karteziane Relative@0,12
To point: @0,12
(a relative Cartesian co-ordinate)
Ne piken shtyp me tastiere nje koordinate
Polare Relative@12<0
To point: @12<0 (a relative polar
co-ordinate)
Ne piken shtyp me tastiere nje koordinate
Karteziane Relative@0,-12
To point: @0,-12 (another relative
Cartesian co-ordinate)
Ne piken dhe shtyp C per te
konfirmuar mbylljen e vijes.
To point: C (to close)
Duke realizuar kete metode ju do
shikoni se si ndertohet nje kuadrat nderkohe qe ju vendosni koordinatat e
pikave.Ju gjithashtu mund te perdorni kete metode per nje katror me permasa te
njohura. Le te themi qe ju doni te ndertoni nje drejtkendesh me permasa 20 dhe
10 njesi dhe nuk ju intereson se ku ndertohet drejtkendeshi ne kete menyre ju
mun te veproni si me poshte::
Vijimesia e Komandave
Command Sequence
Egzekuto komanden drejtkenedesh
Command: RECTANGLE
Percakto piken e pare te nderttimit te drejkenedeshit ose egzekuto nje nga
opsionet e ndertimit te tij.
Specify first corner point or
[Chamfer/Elevation/Fillet /Thickness/ Width]: (pick a point near the middle of the
drawing area)
Percakto piken tjeter te
krijimit te drejtkenedeshit per kete vendosim shenjen eta @ per te treguar
qe duam te vendosim koordinata relative dhe shtypim permasat fillimisht
gjeresine e pastaj lartesine e drejtkenedeshit pra ne rastin tone @20,10 dhe
shtypim tasten enter
Specify other corner point or
[Dimensions]: @20,10
Shenojme qe koordinata X percakton
gjeresine e drejtkendeshit dhe koordinata Y percakton lartesine e tij.
Vendndodhja e gjendjes se Vizatimit
The Status Bar
Status bari
eshte gjithmone poshte vizatimit dhe komandave te AutoCAD. Ne te tregohen koordinatat koherente te pozicionimimt te
kursorit. Ju mund ti aktivizoni dinamizmin e koordinatave ose i caktivizoni ato
me ane te tastes me funksion F6.
Koordinatat te aktivizuara dhe
koordinata te pa aktivizuara shfaen ne figurat e meposhteme.